Ostrość, głębia ostrości - Poradnik fotograficzny dla rękodzielnika, cz. IV - Weekendowa inspiracja #37

---

Cześć!

Przed Tobą czwarta część mojego fotoporadnika dla rękodzielnika 😉
W pierwszej części pisałam na temat oświetlenia w fotografii.
W części drugiej pisałam na temat tła do zdjęć.
Trzecia część to kompozycja i kadrowanie w fotografii.
Tym razem kilka słów na temat ostrości i głębi ostrości.

 

Ostrość

Zdjęcia powinny być ostre! I najlepiej, jeśli ostrość będzie we właściwym, zaplanowanym przez autora miejscu fotografii 😉 Nie mogą wyglądać, jak robione przysłowiowym mydłem czy kalafiorem (taki żarcik fotograficzny 😉). Rozmyte, nieostre zdjęcie, na którym nie widać szczegółów naprawdę wygląda nieestetycznie... 

Podstawowy parametr ułatwiający wykonanie ostrego zdjęcia to światło. Dobrze oświetlony obiekt łatwiej jest sfotografować tak, żeby był ostry. Im gorsze światło, tym trudniej uzyskać odpowiednią ostrość zdjęcia. Konieczne jest wtedy operowanie parametrami aparatu albo wspomaganie się dodatkowymi akcesoriami fotograficznymi. Dlatego przy tym punkcie ponownie polecam lekturę części pierwszej poradnika - Oświetlenie w fotografii 😊

1. Punkt AF

AF to autofokus, czyli funkcja, która ustawia ostrość na wybranym fragmencie fotografowanego obiektu. Dla uzyskania odpowiednio ostrego zdjęcia punkt AF powinien być ustawiony dokładnie w "temat" zdjęcia. Jeśli fotografujesz kartkę, to ustaw puk AF na jej centralnym fragmencie.

Poniżej zamieściłam cztery zdjęcia tej samej pracy, z ostrością złapaną w różnych fragmentach kadru. Miejsce ostrzenia (AF) wskazałam strzałką. Zastosowałam dużą głębię ostrości (o niej piszę w dalszej części artykułu), aby zintensyfikować efekt zróżnicowania miejsca ostrego i reszty kadru.

 

Ostrość (punkt AF) na kwiatach:

Ostrość (punkt AF) na serwetce:

 

Ostrość (punkt AF) na kartce z książki:

 

Ostrość (punkt AF) na tle:

2. Czas naświetlania

Jest to jeden z tych parametrów, które mają duże znaczenie dla uzyskiwania ostrych zdjęć. Podstawowa zasada - im dłuższy czas naświetlania, tym łatwiej o poruszone zdjęcie (np. z powodu niestabilności aparatu w dłoni). Tym samym - im krótszy czas naświetlania, tym bardziej "zamrożony" kadr. Ale, zbyt krótki czas naświetlania może przyczynić się do powstania zdjęcia zbyt ciemnego. Dlatego wartość czasu naświetlania powinna być odpowiednio dobrana.

Dla zdjęć robionych "z ręki" optymalna wartość maksymalnego czasu naświetlania to 1/160 - 1/250 sekundy. Przy zastosowaniu statywu do aparatu można zrobić zdjęcia przy dłuższym czasie naświetlania, bez ryzyka poruszenia (o ile sam fotografowany obiekt nie jest w ruchu). Jednak wprawna i stabilna ręka zrobi ostre zdjęcie także przy czasie naświetlania 1/50 albo nawet 1/20 😉

 

Poniżej dwa zdjęcia wykonane w takich samych warunkach oświetleniowych, przy takich samych parametrach - oprócz czasu naświetlania. Zatem mamy tutaj: ISO-100, przesłonę f/2.8 oraz:

 

Czas naświetlania 1/250:

 

Czas naświetlania 1/50:

 

Wyraźnie widać, jak wydłużenie czasu naświetlania pomogło w uzyskaniu lepiej doświetleniu zdjęcia. Trzeba się jednak liczyć z tym, że nie każdy będzie mógł zrobić z ręki zdjęcie przy takich parametrach. Wtedy trzeba albo zmienić nieco parametry (np. skracając czas naświetlania ale podnosząc wartość ISO), albo zastosować statyw do aparatu.

3. Statyw

Jeżeli warunki, w których wykonujesz zdjęcie uniemożliwiają Ci zrobienie nieporuszonego zdjęcia "z ręki" (np. jest mało światła i potrzebujesz wydłużyć czas naświetlania), postaraj się unieruchomić aparat. Najwygodniej będzie użyć dedykowanego statywu, jednak w przypadku jego braku, można się tez posiłkować elementami otoczenia: stołem, szafką, stertą książek. Ustabilizowanie aparatu pozwala na wydłużenie czasu naświetlania bez uszczerbku na jego jakości (ostrości). Pozwala też na zmniejszenie wartości ISO, co także pozytywnie wpłynie na jakość zdjęcia (mniejsze ziarno).

4. Głębia ostrości

Głębia ostrości "odpowiada" za to, jaka część kadru jest ostra. Jeżeli obiekt fotografowany jest ostry, a elementy tła rozmyte, to mówimy o małej głębi ostrości. Jeżeli natomiast większość elementów zdjęcia jest ostra, również te znajdujące się w tle, to mówimy o dużej głębi ostrości.
Na głębię ostrości wpływa wartość przysłony. A przysłona to "dziura" w obiektywie, otwór, przez który wpada światło.

Im jest ciemniej, tym więcej światła potrzeba, aby zrobić dobrze doświetlone zdjęcie, zatem przysłona musi być mniejsza (a otwór w obiektywie większy). Mała przysłona to wartości np. f/1.8 czy f/3.5
Natomiast przy dużym naświetleniu planu zdjęciowego otwór w obiektywie powinien być mniejszy, aby nie prześwietlić zdjęcia. Zatem przysłona powinna być większa, czyli mieć wartość np. f/13 czy f/22.

Aby jednak uzyskać efekt artystycznego zdjęcia, z rozmytym tłem, należy użyć odpowiedniej wartości przysłony. im mniejsza wartość przysłony, tym bardziej rozmyte tło. Dlatego, jeśli chcesz uzyskać efekt dobrze wyostrzonej pracy na rozmytym tle czyli zastosować np. przysłonę f/3.5, to być może konieczne będzie ustawienie obiektu fotografowanego w miejscu, w którym nie będzie nadmiaru światła, żeby zdjęcia nie prześwietlić.

 

Aby trochę ten temat uprościć, zostawiam mała ściągę:

 

* duży otwór = duża ilość światła wpadająca do obiektywu = mała wartość przysłony = mała głębia ostrości = rozmyte tło

* średni otwór = średnia ilość światła wpadająca do obiektywu = średnia wartość przysłony = średnia głębia ostrości = ostry pierwszy plan i częściowo ostre tło

* mały otwór = mała ilość światła wpadająca do obiektywu =
duża wartość przysłony = duża głębia ostrości = ostry pierwszy plan oraz ostre tło

 

Bardzo jestem ciekawa, czy taki poradnik przypadł Ci do gustu, czy jest dla Ciebie przydatny i wartościowy.
Koniecznie napisz mi w komentarzu, co sądzisz o takim poradniku.
A może jest jakieś fotograficzne zagadnienie, o które chcesz mnie zapytać? Śmiało!
Jeśli tylko będę znała odpowiedź - na pewno odpowiem 😊

 

 

UWAGA!
3.06.2023. w Katowicach, podczas I Zakręconego Scrapu poprowadzę warsztaty fotograficzne dla rękodzielników. Jeżeli chcesz się spotkać ze mną na żywo i poćwiczyć fotografowanie swoich prac, to serdecznie Cię zapraszam do udziału w tym wydarzeniu 💗
Zapisy tutaj: https://www.tworczozakreceni.pl/zapisy
Zajęcia prowadzę od 13 i od 17.

 

 

------------------------------

Serdecznie pozdrawiam 💗